«سبک زندگی» مهمترین محصول فرهنگ و تمدن

«فرهنگ» به مثابه روح کلی حاکم بر جامعه است که وقتی تجسم و تعین می یابد «تمدن» سازی می کند، «تمدن» در واقع تجسم و تبلور فرهنگ است و فرهنگ، فضای فکری، ذهنی، هنجاری و ارزشی حاکم بر جامعه است. وقتی ارزش ها، باور ها و افکار پا به عالم واقع می گذارند و از وجود ذهنی و درونی  به وجود عینی و بیرونی تبدیل می شوند، واقعیتی متولد و ظاهر می شود که تمدن نام دارد و محسوس و ملموس و قابل رؤیت است. فرهنگ مانند نقشه ای است در ذهن یا بر روی کاغذ و تمدن؛ پیاده سازی و ساخت آن در متن جامعه است. «فرهنگ» بعد نرم افزاری جامعه را تشکیل می دهد  و تمدن بعد سخت فزاری و این هر دو یک رابطه مستقیم، تعاملی و رفت و برگشتی دارند.

«سبک زندگی» آمیزه و معجونی است از «فرهنگ و تمدن» و به تعبیری می توان گفت مهمترین محصول فرهنگ و تمدن «سبک زندگی» است. اگر جامعه را به کارخانه ای تشبیه کنیم؛ «فرهنگ» بعد مهندسی فکری و طراحی و نقشه کشی آن را شامل می شود و «تمدن» بعد فیزیکی، ساختمان و امکانات آن را در بر می گیرد و محصول این دو، پدیده ای است به نام  «سبک زندگی». به بیان دیگر خروجی این نرم افزار و سخت افزار در حوزه «مغزافزاری» و انسانی تعین می یابد و مسیری را می سازد برای سلوک حیات انسانی.

بنابراین لازمه پرداختن به مقوله مهم و استراتژیک «سبک زندگی» توجه جدی به سه گانه «فرهنگ، تمدن و سبک زندگی» به صورت توأمان و هماهنگ است، چرا که   این سه هر کدام بر دیگری تأثیرگذاری مستقیم دارند و قابل تفکیک نیستند، در واقع جامعه یک واقعیت است که در عین پیوستگی، واجد چندین بعد لاینفک است و این سه گانه، وجوه و ابعاد لاینفک آن را در بر می گیرد.

مهمترین محصول تمدن غرب چیست؟

امروز مهمترین محصولی که تمدن غرب در پی صادرات آن می باشد چیست؟ وقتی به ظاهر ماجرا نگاه می کنیم هزاران کالا از غرب صادر می شود. محصولاتی در حوزه صنعت و تکنولوژی، ارتباطات و اطلاعات، دانش و هنر و آموزش، تغذیه، پوشش و آرایش، کامپیوتر و فضای مجازی و... اما سئوال اساسی این است که مهمترین محصولی که غرب در پی ترویج، توسعه و صادرات آن است، چیست؟

با عبور از ظواهر و قدری تأمل در عمق ماجرا می توان گفت محصول استراتژیک تمدن غرب که سعی وافری برای فراگیری آن می شود «life stylLe» یا همان سبک زندگی است. به نحوی که وقتی سخن از «life style» به میان می آید نخستین مفهوم ملازم آن «American life style»  است و این خود، به روشنی گویای اپیدمی سازی فرهنگ زندگی آمریکایی است.  تعابیری همچون جهانی سازی، غربی سازی، دهکده جهانی و اصطلاحات مشابه آنها در واقع بیان دیگری است از صدور و ترویج «سبک زندگی» مشترک با غرب یا همان «American lifestyle ».

تمدن غرب برای توسعه خود و تسلط بر جهان، از شیوه های پیشین استعماری  به شیوه ای نرم و خزنده روی آورده است و به آرامی و بی سر و صدا درحال تکثیر خود و تسخیر و تحدید غیرخود می باشد و این تسخیر عند اللزوم به تحقیر و تهدید و تخریب و تقابل نیز کشیده می شود.

تمدن غرب برای نیل به اهداف اقتصادی و روانه ساختن انبوه تولیدات خود به دیگر کشورها، ابتدا باید بازاری را خلق  کند به وسعت تمام قاره ها! یعنی باید نظام نیازمندی های مشترکی را برای مردم جهان ایجاد نماید و برای دست یابی به این هدف، می خواهد «سبک زندگی» واحدی را که همان «American life style »  است را در جهان فراگیر سازد و در واقع این، تعبیر دیگری است از جهانی سازی؛ دهکده ای را می سازد که افراد آن دارای فرهنگ مشترک، تمدن مشترک، نیازهای مشترک و مصارف مشترک هستند و این یعنی بازاری  به وسعت قاره ها!

مسأله چیست؟ غنی سازی هسته ای یا غنی  سازی سبک زندگی؟!

منازعه تنگاتنگ غرب با ایران بر سر چیست؟ انرژی هسته ای؟ دموکراسی؟ آزادی؟ و یا...؟ مگر کشورهای دیگر نیستند که صدها کلاهک هسته ای رسمی دارند و کشورهایی که دموکراسی به قدر نسیمی از آنها عبور نکرده است؟ چرا هیچ سخنی از آنها در میان نیست؟ حقیقت تقابل غرب با ایران بر سر چیست؟ اینها که بهانه های نخ نما شده ای هستند و اگر انرژی هسته ای نیز نباشد، فردا دستاویز دیگری را پیراهن عثمان می کنند تا ایران را تحت فشار و تهدید قرار دهند .

ایران را به چه منظور تحریم می کنند؟  پاسخ روشن است، محور این تنازع به همان سه گانه «فرهنگ، تمدن و سبک زندگی» باز می گردد، امروز ایران تنها کشوری است که داعیه و ظرفیت «تمدن سازی» دارد و در این مسیر در حال حرکت است، این که  در کجای مسیر هستیم، بحث مفصلی است، مهم این است که ایران چنین هدف گذاری را انجام داده  و به جد در پی دستیابی به آن است و در طول دو دهه فرصتی که پس از  پایان جنگ تحمیلی داشته است به شکل رو به رشدی در این مسیر حرکت کرده است و این یعنی پتانسیلی که در حال بالفعل شدن است و ظرفیت و توان آن را  هم دارد و در عرصه های گوناگون نیز این توان متفاوت را اثبات کرده است.

ظرفیت های فکری و فرهنگی  ایران اسلامی و مبانی و منابع منحصر به فرد مکتب تشیع، پتانسیل عظیمی است که اگر به مرحله غنی سازی برسد چنان انرژی عظیمی را آزاد خواهد کرد که در حوزه تمدن سازی و سبک زندگی، تحولی جدی و انقلابی بنیادین رقم خواهد خورد و این است راز تقابل غرب با ایران اسلامی.